Świadczenia pieniężne
Zasiłek stały – przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej lub w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego: osoby samotnie gospodarującej (776 zł) / na osobę w rodzinie (600 zł).
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000 zł miesięcznie;
- w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 100 zł miesięcznie.
Zasiłek okresowy – przysługuje osobie samotnie gospodarującej/rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej/rodziny w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek okresowy ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że miesięczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
- w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kwota tego zasiłku nie może być niższa niż 50% różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej/rodziny a dochodem tej osoby/rodziny i nie mniej niż 20 zł.
Zasiłek celowy – przyznawany jest w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej. Może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
Zasiłek celowy może być przyznany w formie biletu kredytowanego oraz w celu realizacji postanowień kontraktu socjalnego.
Zasiłek ten może być przyznany też osobie lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Specjalny zasiłek celowy – może być przyznany w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe – w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny (takie świadczenie nie podlega zwrotowi).
Pomoc w formie pieniężnej na ekonomiczne usamodzielnienie – przyznawana jest osobie albo rodzinie w formie jednorazowego zasiłku celowego lub pożyczki nieoprocentowanej, w celu ekonomicznego usamodzielnienia.
Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i na kontynuację nauki – pomoc pieniężna na usamodzielnienie przyznawana jest dla osób pełnoletnich opuszczających dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz okręgowy ośrodek wychowawczy, zakład poprawczy, schronisko dla nieletnich, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę i młodzieżowy ośrodek wychowawczy.
Pomoc pieniężna na usamodzielnienie przysługuje osobie usamodzielnianej, w przypadku gdy skierowanie na pobyt całodobowy do domu pomocy społecznej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego albo młodzieżowego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową opiekę nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu. Pomoc ta przysługuje osobie usamodzielnianej opuszczającej dom pomocy społecznej, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy albo specjalny ośrodek wychowawczy, w przypadku gdy osoba ta jest zdolna do samodzielnej egzystencji.
Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki przysługuje osobie, która przebywała w domu pomocy społecznej, okręgowym ośrodku wychowawczym, zakładzie poprawczym, schronisku dla nieletnich, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę albo młodzieżowym ośrodku wychowawczym co najmniej rok.
Warunkiem uzyskania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie jest zobowiązanie się osoby usamodzielnianej do realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia, opracowanego wspólnie z opiekunem usamodzielnienia, zatwierdzonego przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
W przypadku gdy osoba usamodzielniana kontynuuje naukę, pomoc pieniężną na usamodzielnienie wypłaca się po ukończeniu nauki. W uzasadnionych przypadkach starosta może wypłacić pomoc pieniężną na usamodzielnienie w trakcie trwania nauki.
Pomoc na kontynuowanie nauki przyznaje się osobie usamodzielnianej na czas nauki, do czasu jej ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nią 25 lat.
Świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w RP status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w celu połączenia się z rodziną w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy i udzieleniem mu ochrony uzupełniającej – jest to świadczenie przyznawane przez starostę.
Wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd – wypłaca się je w wysokości ustalonej przez sąd. Nie wymaga się tu przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz wydania decyzji administracyjnej.
ŚWIADCZENIA NIEPIENIĘŻNE
Praca socjalna – świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym bez względu na posiadany dochód i prowadzona jest:
-
- z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
- ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.
Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny. W pracy socjalnej wykorzystuje się właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia.
Bilet kredytowany – jest formą zasiłku celowego. Umożliwia on klientowi pokonanie określonej trasy w oparciu o środki transportu publicznego. Może być przyznany osobom bez dochodu lub z bardzo niskim dochodem, które muszą udać się do innej miejscowości celem załatwienia istotnych spraw rodzinnych lub urzędowych. Przyznanie takiej pomocy nie wymaga wydania decyzji administracyjnej
Składki na ubezpieczenie zdrowotne – pomoc w tej formie przyznaje się na pisemny wniosek, jeżeli spełnione zostanie kryterium dochodowe oraz gdy osoba nie ma możliwości ubezpieczenia z tytułu innych ustaw. Pomoc przyznaje się na okres 90 dni.
Składkę zdrowotną Ośrodek opłaca również za osobę pobierającą zasiłek stały. Wymaga to przeprowadzenia wywiadu i wydania decyzji. W nagłych sytuacjach z wnioskiem o objęcie danej osoby ubezpieczeniem zdrowotnym może wystąpić także jednostka, która udzieliła świadczenia z opieki zdrowotnej.
Składki na ubezpieczenia społeczne – opłacane są za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby opiekującej się nie przekracza 150% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury albo renty.
Pomoc rzeczowa, w celu ekonomicznego usamodzielnienia przyznawana jest osobie bądź rodzinie w formie pieniężnej lub rzeczowej (przez udostępnienie maszyn i narzędzi pracy stwarzających możliwość zorganizowania własnego warsztatu pracy oraz urządzeń ułatwiających pracę niepełnosprawnym).
Sprawienie pogrzebu – odbywa się w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego.
Poradnictwo specjalistyczne – w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, świadczone osobom i rodzinom, które tego potrzebują, bez względu na posiadany dochód.
Interwencja kryzysowa – stanowi zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu bez względu na posiadany dochód.
Schronienie – następuje przez przyznanie tymczasowego miejsca noclegowego w noclegowniach, schroniskach, domach dla bezdomnych i innych miejscach do tego przeznaczonych.
Posiłek – pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić. W/w pomoc przyznana dzieciom i młodzieży w okresie nauki w szkole może być realizowana w formie zakupu posiłków.
Niezbędne ubranie – następuje przez dostarczenie osobie potrzebującej bielizny, odzieży i obuwia odpowiednich do jej indywidualnych właściwości oraz pory roku.
Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy – przysługują osobom samotnym, które z powodu np. wieku, choroby, niepełnosprawności lub innej przyczyny wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione. Przyznaje się je na wniosek osoby zainteresowanej, po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, na podstawie decyzji administracyjnej określającej ich zakres, wymiar godzin pracy opiekunek i wysokość odpłatności.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia – przeznaczone są dla osób: z zaburzeniami psychicznymi, z niepełnosprawnością intelektualną, wykazujących inne zakłócenia czynności psychicznych, świadczone są przez wykwalifikowany personel.
Mieszkanie treningowe lub wspomagane – forma pomocy przygotowująca osoby tam przebywające, pod opieką specjalistów, do prowadzenia samodzielnego życia lub zastępującą pobyt w placówce zapewniającej całodobową opiekę.
Pobyt i usługi w domu pomocy społecznej, w tym usługi wsparcia krótkoterminowego – prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych. Osobę kieruje się do Domu odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej jej miejsca zamieszkania, za zgodą tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego. Ośrodek wydaje decyzje o skierowaniu i ustaleniu odpłatności, natomiast Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wydaje decyzje o umieszczeniu w Domu.
Osoby wnoszące opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej
Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:
- mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka,
- małżonek, zstępni przed wstępnymi,
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej
– przy czym osoby i gmina nie mają obowiązku wnoszenia opłat, jeżeli mieszkaniec domu ponosi pełną odpłatność.
Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnoszą:
- mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu;
- małżonek, zstępni przed wstępnymi – zgodnie z umową zawartą w trybie art. 103 ust. 2:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium,
- w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej – w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez osoby, o których mowa w pkt 1 i 2.
W przypadku niewywiązywania się osób, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 2a, z obowiązku opłaty za pobyt mieszkańca domu w domu pomocy społecznej, ustalonego w decyzji lub umowie, o której mowa w art. 103 ust. 2, opłaty te zastępczo wnosi gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej. Wydatki gminy podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na zagospodarowanie – w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych przysługuje m. in. osobie usamodzielnianej, która osiągnęła pełnoletniość w rodzinie zastępczej, osobie pełnoletniej opuszczającej placówkę opiekuńczo-wychowawczą, dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy.